Cymuned yn dathlu gweddnewidiad Gwarchodfa Natur Parc Bedford
Dydd Iau 26 Mehefin 2025
Yn ddiweddar, dathlodd preswylwyr, plant ysgol, grwpiau gweithredu gwirfoddol, rhanddeiliaid a phwysigion lansiad swyddogol y trefniadau mynediad newydd yng Ngwarchodfa Natur Parc Bedford, sy'n amgylchynu 18 hectar o ofod gwyrdd ac adfeilion Gwaith Haearn Cefn Cribwr o'r 18fed ganrif.
Croesawodd y Cynghorydd Huw David, Maer Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, westeion i'r digwyddiad a oedd yn cynnwys perfformiadau bywiog a theimladwy gan ddisgyblion o ysgolion cynradd Mynydd Cynffig, Cefn Cribwr a’r Ferch o'r Sger. Daeth y dysgwyr â threftadaeth y safle yn fyw trwy gân a datganiad wedi'u hysbrydoli gan John Bedford, y meistr haearn a sefydlodd y gwaith haearn yng Nghefn Cribwr.
Wedi'i ariannu gan Gronfa Ffyniant Gyffredin y DU (CFfGDU) a'i gyflwyno gan dîm Gwella Mannau Gwyrdd y cyngor mewn cydweithrediad â'r tîm Cadwraeth a Dylunio, ymgymerwyd â'r gwaith o weddnewid y parc gan y contractwyr o Bort Talbot, Emroch Landscapes, o dan oruchwyliaeth arbenigol Whittington Landscapes Ltd – ill dau yn rheoli'r safle gyda sensitifrwydd i greu gofod mwy hygyrch a chynhwysol.
Mae haneswyr lleol a stiwardiaid gwyrdd o'r Cefn Gwyrdd, grŵp cymunedol gwirfoddol sydd wedi bod yn ymroddedig i gadwraeth y gwaith haearn ers dros ddeugain mlynedd, hefyd wedi chwarae rhan fawr yn y cynllun.
“Heb ymrwymiad llwyr y Cefn Gwyrdd dros y degawdau, efallai na fyddai'r prosiect hwn byth wedi cymryd siâp. "Mae angerdd y grŵp wedi sicrhau bod etifeddiaeth ddiwydiannol Bedford nid yn unig wedi'i chadw ond hefyd wedi'i ailddychmygu, wrth iddynt gydweithio â swyddogion y cyngor, y busnes lleol United Graphic Design, a'r cerflunydd hynod dalentog o Gymru, Nigel Talbot.”
Gyda Pharc Bedford yn cynnig gwerth ecolegol enfawr fel cynefin i rywogaethau gwarchodedig fel y pathew, y fadfall ddŵr gribog, yn ogystal â fflora a ffawna amrywiol, mae'r fenter yn rhan o ymrwymiad ehangach y cyngor i wella bioamrywiaeth, hyrwyddo lles a diogelu treftadaeth leol.
“Mae Parc Bedford bellach yn fwy na man gwyrdd yn unig – mae'n etifeddiaeth fyw. Mae'r prosiect hwn yn dangos beth y gellir ei gyflawni pan fyddwn yn cyfuno treftadaeth, ysbryd cymunedol ac adfywio amgylcheddol. Hoffwn ddiolch i bawb a helpodd i wneud hyn yn bosibl.”
“Mae ein pobl ifanc wedi bod yn rhagorol yn ystod y digwyddiad hwn. Roedd eu creadigrwydd, eu hegni a'u balchder yn eu cymuned yn amlwg i bawb. Maen nhw’n ein hatgoffa ni ar gyfer pwy’n union mae’r parc hwn – y genhedlaeth nesaf a'r rhai i ddod.”